Galaxis

Op woensdag 19 april zal Prof. Mark Bentum een lezing komen geven over laagfrequente radioastronomie.

Voor radioastronomie is het gebied beneden de 30 MHz één van de laatste onbekende frequentiebanden. Wetenschappelijk gezien is dat een bijzonder interessant frequentiegebied. Daarbij kunnen we denken aan het bestuderen van roodverschoven radiogolven afkomstig van waterstof uit het hele vroege heelal, het ontdekken van planeten en zonuitbarstingen in andere zonnestelsels en het bestuderen van ruimteweer. Op Aarde, in Europa, is de LOFAR (Low Frequency Array) telescoop gerealiseerd. Echter is ten gevolge van de invloeden van de ionosfeer het frequentiegebied zeer lastig te bestuderen, en lager dan 10 MHz zelfs helemaal niet waarneembaar. Dus moeten we de ruimte in!!! In het OLFAR-project (Orbiting Low Frequency Antennas for Radio Astronomy) worden technieken ontwikkeld voor een radiotelescoop in de ruimte met behulp van een zwerm van een groot aantal kleine satellieten in een baan rond bijvoorbeeld de Maan. In een samenwerkingsverband tussen een aantal universiteiten, instellingen en bedrijven wordt in de komende jaren hard gewerkt aan nieuwe technologieën om dit concept mogelijk te maken.
…

Lees Meer Lees Meer

Update 23/01: wegens grote belangstelling zit de cursus van februari vol. Mocht u nog geïnteresseerd zijn, mail dan even naar galaxis@galaxis-sterrenkunde.nl, bij voldoende belangstelling organiseren we misschien later dit jaar nog een beginnerscursus.

In februari heeft Galaxis weer de cursus “introductie in de sterrenkunde” gepland. Onze voorzitter Prof. Dr. Paul Koenraad zal aan de hand van prachtig beeldmateriaal vertellen over o.a. de zon, de planeten, kometen en planetoïden, sterren, zwarte gaten en sterrenstelsels. Als het weer meewerkt, zal er ook een avond een telescoop aanwezig zijn, zodat u zelf o.a planeten en sterrenstelsels kunt waarnemen. Voorkennis over sterrenkunde is niet nodig, wel een gezonde dosis enthousiasme.

De cursusdata zijn dinsdag 7 februari, donderdag 16 februari en dinsdag 28 februari, elke keer vanaf 20:00 in De Biechten. De kosten zijn €25 voor leden van Galaxis en €35 voor niet-leden. Wilt u deelnemen, stuur dan een mail naar galaxis@galaxis-sterrenkunde.nl.

Op woensdag 15 februari zal Lonneke Roelofs MSc een lezing geven over de geologische geschiedenis van Mars, met als titel “Mars, een planeet in beweging”.

De geologische geschiedenis van Mars is verdeeld in drie periodes: het Noachian, het Hesperian en het Amazonian. Elk van deze periodes wordt gekarakteriseerd door verschillende geologische, geomorfologische en astronomische processen die op dat moment de planeet beïnvloedden. Deze processen lopen uiteen van vulkanisme en meteorietinslagen tot rivieren, gletsjers en zelfs CO²-gedreven processen.

Satellieten en rovers hebben ons de afgelopen decennia veel geleerd over de rode planeet, maar veel vragen blijven onbeantwoord. En ondanks dat Mars op het eerste oog veel gelijkenissen vertoont met onze eigen planeet zijn er processen gaande die op Aarde niet voorkomen. Tijdens deze lezing zal een overzicht worden gegeven van de geologische geschiedenis van de rode planeet en de oppervlakteprocessen die de planeet vandaag de dag nog steeds beïnvloeden.

Lonneke Roelofs MSc is PhD-kandidaat bij de faculteit Geowetenschappen van de Universiteit Utrecht. Ze studeerde Earth Surface and Water aan de Universiteit Utrecht, en specialiseerde zich in de natuurlijke ontwikkeling van kust- en riviersystemen. Voor haar MSc-thesis heeft ze de Escherprijs van de KNGMG gewonnen, voor de beste Aardwetenschappelijke masterthesis van Nederland. Roelofs is voorzitter van de Sedimentologische Kring van Nederland en de Young Women of Geoscience en is vrijwilliger bij het Wetenschapsknooppunt van de Universiteit Utrecht.

De lezing vindt plaats in Sociaal Cultureel centrum “De Biechten“, Vincent van Goghlaan 1, 5246 GA Hintham (gemeente ‘s-Hertogenbosch). Lezingen beginnen om 20:00 en eindigen meestal rond 22:15. De entree volwassenen is €7,50 en voor jongeren tot 16 jaar €3,00.

Op woensdag 16 november zal Jacob Kuiper een lezing geven over extreem weer en klimaatverandering.

Het lijkt wel of de natuur steeds vaker van slag is: stormen, sneeuwval, hitte en overstromingen; keer op keer wordt het dagelijkse nieuws er door bepaald.

Strenge winters die in de vorige eeuw nog regelmatig voorkwamen, lijken nu niet meer mogelijk. In deze lezing reizen we door de tijd vanuit het verleden naar het heden. We blikken terug op de barre winters uit de vorige eeuw. Het was de tijd waarin men met auto’s over de Zuiderzee reed en van de roemruchte Elfstedentochten. Herinnert u zich nog de beelden van de sneeuwstorm die in ‘79 Noord-Nederland teisterde?

Dichtbij huis zagen we de laatste jaren juist hoe de hete en zeer droge zomers in 2018, 2019, 2020 problemen opleverden voor de maatschappij. In 2021 kregen Duitsland en België te maken met enorme hoeveelheden regen. Dat leverde rampzalige overstromingen op.

Kijken we naar Noord Brabant dan heeft het noodweer daar de laatste jaren soms ook flink huis gehouden. Vught en omgeving werden in juni 2011 door een enorme bui getroffen. Duizenden bomen gingen tegen de vlakte. Dergelijke verwoestingen zagen we een jaar eerder in de omgeving van Neerkant. Niet ver daar vandaan werd Someren in 2016 getroffen door een enorme hagelbui. De schade aan huizen en kassen was gigantisch. In de lezing passeert het opnieuw de revue.

Wereldwijd zien we steeds extremere weersituaties ontstaan. Hitterecords in Canada, enorme bosbranden in Australië, Siberië en steeds opnieuw ook in zuidelijk Europa. De meeste gebeurtenissen lijken direct verband te houden met het steeds verder opwarmende klimaat. Ook dat aspect wordt in de lezing nader onder de loep genomen. Kortom een presentatie met bijzondere beelden, die op zeer toegankelijke wijze van commentaar worden voorzien.

Jacob Kuiper (1956) werkte 43 jaar in de meteorologie (1977-2021). Op het KNMI in De Bilt werkte hij als luchtvaartmeteoroloog. Ruimtevaart en weer- en sterrenkunde zijn z’n grote liefhebberijen. Het schrijven over en het fotograferen van deze drie interesses, heeft al meerdere boeken, vele tijdschriftartikelen en lezingen opgeleverd. Met name klimaatverandering en het extremere weer leveren steeds meer vraag naar presentaties. Binnen de sterrenkundige wereld is hij lid van het landelijk bestuur van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Weer- en Sterrenkunde.

De lezing vindt plaats in Sociaal Cultureel centrum “De Biechten“, Vincent van Goghlaan 1, 5246 GA Hintham (gemeente ‘s-Hertogenbosch). Lezingen beginnen om 20:00 en eindigen meestal rond 22:15. De entree volwassenen is €7,50 en voor jongeren tot 16 jaar €3,00.