Galaxis

Op woensdag 16 november zal Jacob Kuiper een lezing geven over extreem weer en klimaatverandering.

Het lijkt wel of de natuur steeds vaker van slag is: stormen, sneeuwval, hitte en overstromingen; keer op keer wordt het dagelijkse nieuws er door bepaald.

Strenge winters die in de vorige eeuw nog regelmatig voorkwamen, lijken nu niet meer mogelijk. In deze lezing reizen we door de tijd vanuit het verleden naar het heden. We blikken terug op de barre winters uit de vorige eeuw. Het was de tijd waarin men met auto’s over de Zuiderzee reed en van de roemruchte Elfstedentochten. Herinnert u zich nog de beelden van de sneeuwstorm die in ‘79 Noord-Nederland teisterde?

Dichtbij huis zagen we de laatste jaren juist hoe de hete en zeer droge zomers in 2018, 2019, 2020 problemen opleverden voor de maatschappij. In 2021 kregen Duitsland en België te maken met enorme hoeveelheden regen. Dat leverde rampzalige overstromingen op.

Kijken we naar Noord Brabant dan heeft het noodweer daar de laatste jaren soms ook flink huis gehouden. Vught en omgeving werden in juni 2011 door een enorme bui getroffen. Duizenden bomen gingen tegen de vlakte. Dergelijke verwoestingen zagen we een jaar eerder in de omgeving van Neerkant. Niet ver daar vandaan werd Someren in 2016 getroffen door een enorme hagelbui. De schade aan huizen en kassen was gigantisch. In de lezing passeert het opnieuw de revue.

Wereldwijd zien we steeds extremere weersituaties ontstaan. Hitterecords in Canada, enorme bosbranden in Australië, Siberië en steeds opnieuw ook in zuidelijk Europa. De meeste gebeurtenissen lijken direct verband te houden met het steeds verder opwarmende klimaat. Ook dat aspect wordt in de lezing nader onder de loep genomen. Kortom een presentatie met bijzondere beelden, die op zeer toegankelijke wijze van commentaar worden voorzien.

Jacob Kuiper (1956) werkte 43 jaar in de meteorologie (1977-2021). Op het KNMI in De Bilt werkte hij als luchtvaartmeteoroloog. Ruimtevaart en weer- en sterrenkunde zijn z’n grote liefhebberijen. Het schrijven over en het fotograferen van deze drie interesses, heeft al meerdere boeken, vele tijdschriftartikelen en lezingen opgeleverd. Met name klimaatverandering en het extremere weer leveren steeds meer vraag naar presentaties. Binnen de sterrenkundige wereld is hij lid van het landelijk bestuur van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Weer- en Sterrenkunde.

De lezing vindt plaats in Sociaal Cultureel centrum “De Biechten“, Vincent van Goghlaan 1, 5246 GA Hintham (gemeente ‘s-Hertogenbosch). Lezingen beginnen om 20:00 en eindigen meestal rond 22:15. De entree volwassenen is €7,50 en voor jongeren tot 16 jaar €3,00.

Komende zaterdag vindt op op vele locaties in het hele land weer de Nacht van de Nacht plaats . Een van die locaties is Haanwijk in Sint-Michielsgestel, waar bezoekers samen met natuurgidsen van Natuurgroep Gestel op zoek zullen gaan naar o.a. nachtinsecten, vleermuizen en dassen. Ook zullen er leden van Galaxis en Halley aanwezig zijn met telescopen zodat bij helder weer o.a. naar Jupiter en Saturnus gekeken kan worden. Voor meer informatie en om je aan te melden, zie https://www.brabantslandschap.nl/activiteiten/nacht-vd-nacht-haanwijk.

Op woensdag 19 oktober zal Ellen Bruijns een lezing geven met als titel “Wat weten we eigenlijk niet van het heelal”. Meestal gaan lezingen over nieuwe sterrenkundige ontdekkingen of over zaken die we al weten. Deze lezing gaat over wat we (nog) niet weten over het heelal, en hoe we die hiaten in onze kennis eventueel kunnen vullen.

Ellen Bruijns is al sinds haar elfde actief in de sterrenkunde, in diverse werkgroepen in Nederland en Vlaanderen en met name op het gebied van zonsverduisteringen, waarvan ze er vele zelf heeft waargenomen. Ze heeft veel ervaring met het geven van sterrenkundige lezingen. Voor meer informatie zie haar website.

De lezing vindt plaats in Sociaal Cultureel centrum “De Biechten“, Vincent van Goghlaan 1, 5246 GA Hintham (gemeente ‘s-Hertogenbosch). Lezingen beginnen om 20:00 en eindigen meestal rond 22:15. De entree volwassenen is €7,50 en voor jongeren tot 16 jaar €3,00.

Op woensdag 15 juni zal Niels Nelson een lezing voor Galaxis verzorgen met als titel “Dwergsterrenstelsels – bouwstenen van lokale groep tot Laniakea”.

De lezing gaat op zoek naar de bouwstenen van groepen van sterrenstelsels in de vorm van lichtende materie en in lagen met donkere materie. In eerste instantie wordt gekeken in de eerste 500 miljoen lichtjaar rondom de Melkwegs. ssbeginnen met onze lokale Groep en haar dwergsterrenstelsels en speciaal die rondom onze Melkweg en de Anderomedanevel. In hoeverre zijn er resten te vinden van botsende dwergsterrenstelsels die onze melkwegstelsel vormen? Hoe zit het met het dubbele zwarte gat uit donkere materie in Messier 31, de Andromedanevel? Haar dwergsterrenstelsels botsen onderling en botsen straks mogelijk ook met de Melkweggroep. Botsingen van groepen dwergsterrenstelsels, kunnen we dat volgen binnen ons supercluster van melkwegstelsels (Laniakea)?

Niels Nelson is een docent Natuurkunde op een school in Arnhem (provincie Gelderland) en daarnaast vrijwilliger op twee Noord-Brabantse Volkssterrenwachten, namelijk Tivoli in Oudenbosch en Halley in Heesch.

De lezing vindt plaats in Sociaal Cultureel centrum “De Biechten“, Vincent van Goghlaan 1, 5246 GA Hintham (gemeente ‘s-Hertogenbosch). Lezingen beginnen om 20:00 en eindigen meestal rond 22:15. De entree volwassenen is €7,50 en voor jongeren tot 16 jaar €3,00.

Op woensdag 18 mei zal Edwin van Schijndel een lezing geven met als titel “de aarde, een unieke planeet”.

De planeet aarde ontstond zo’n 4,6 miljard jaar geleden als onderdeel van het zonnestelsel. De jonge aarde koelde geleidelijk af en er ontwikkelde zich een atmosfeer. Zuurstof maakte leven mogelijk, terwijl vulkanisme, aarbevingen en continentverschuivingen het uiterlijk drastisch hebben veranderd. Geen wereld binnen ons zonnestelsel heeft zoveel veranderingen ondergaan als de aarde maar veel sporen kunnen we gelukkig nog altijd terugvinden in het landschap en onderzoeken en verklaren. In de lezing worden hier diverse voorbeelden van aangehaald.

Mensen hebben zich altijd afgevraagd over de oorsprong van het leven en wat er op onze planeet allemaal gebeurd is. Met de komst van de evolutietheorie en wetenschappelijk inzicht in de vorming en het gedrag van onze aarde is er hierin enorme vooruitgang geboekt. Het blijkt dat in het verre verleden veel levende soorten voorkwamen die zijn uitgestorven en er weer andere voor in de plaats kwamen. Uiteindelijk kwam de mens op het toneel die zichzelf in staat stelde om kennis en wetenschap te beoefenen en technologie te ontwikkelen maar in geologisch perspectief als soort nog maar net is komen kijken en misschien de toekomst van de planeet aarde sterk gaat beïnvloeden.

Edwin van Schijndel is opgeleid als aardrijksekundedocent en sinds begin jaren ’90 actief in de amateursterrenkunde als vrijwilliger bij Vereniging Sterrenwacht Halley, waarvan 15 jaar als cursusdocent met als onderdeel waarnemen en herkennen van de sterrenhemel. Hij is auteur van artikelen over sterrenkunde en (fysische) geografie.

De lezing vindt plaats in Sociaal Cultureel centrum “De Biechten“, Vincent van Goghlaan 1, 5246 GA Hintham (gemeente ‘s-Hertogenbosch). Lezingen beginnen om 20:00 en eindigen meestal rond 22:15. De entree volwassenen is €7,50 en voor jongeren tot 16 jaar €3,00.